مستربچ آنتی استاتیک
مستربچ یکی از ترکیبات مفید و ضروری در صنعت است که کاربردهای بسیاری دارد. این ترکیب یا آمیزه از سه جزء عامل سازگار کننده، مواد شیمیایی افزودنی و پایه پلیمری تشکیل می شود. مستربچ آنتی استاتیک نوعی از مستربچ افزودنی است که از تجمع الکتریسیته ساکن جلوگیری می کند و در بسیاری از مواد مورد استفاده قرار می گیرد. در این مطلب می خواهیم شما را با این نوع مستربچ آشنا کنیم.
مستربچ آنتی استاتیک چیست؟
مستربچ آنتی استاتیک آمیزه ای است که در جهت ممانعت از تجمع بار الکتریسیته ساکن و همچنین به منظور بهبود خواص محصول به آن افزوده می شود. این ماده را در هنگام تولید یا پس از آن به محصول می افزایند. مستربچ افزودنی آنتی استاتیک را در صنعت پلاستیک مورد استفاده قرار می دهند و افزودن مستربچ مذکور به اجسام پلاستیکی، علاوه بر جلوگیری از تجمع الکتریسیته ساکن عدم جذب گرد و خاک به اجسام را نیز سبب می شود. عدم تخلیه بارهای الکتریسیته ساکن مشکلات گوناگونی را برای اجسام به وجود می آورد که در بخش بعدی به برخی از آنها می پردازیم.
چرا تخلیه بار الکتریسیته توسط مستربچ آنتی استاتیک لازم است؟
چنانچه گفتیم مستربچ آنتی استاتیک موجب تخلیه بار الکتریسیته ساکن می شود. لزوم تخلیه بار به دلایل زیر است:
اگر تخلیه الکتریسیته ساکن صورت نگیرد احتمال آسیب دیدن وسایل الکترونیکی اطراف وجود دارد.
گرد و خاک و آلودگی روی سطح اجسام پلاستیکی تجمع می کند.
عدم تخلیه بار الکتریکی موجب به وجود آمدن صدا در اجسام می شود و همینطور اجسام مذکور مواد دیگر را در هنگام استفاده مورد پذیرش قرار نمی دهند.
چنانچه تخلیه الکتریسیته صورت نگیرد احتمال ایجاد انفجار و تخلیه بار الکتریکی به صورت جرقه وجود دارد.
احتمال ایجاد شوک الکتریکی در کارگران در هنگام تولید اجسام به وجود می آید.
تقسیم بندی انواع مستربچ آنتی استاتیک
مستربچ آنتی استاتیک به انواع گوناگونی تقسیم می شود که در ادامه به آنها می پردازیم.
افزودنی در مرحله مخلوط کردن مواد در اکسترودر
برخی از مستربچ های آنتی استاتیک را در هنگام اختلاط مواد در دستگاه اکسترودر به ماده می افزایند. افزودن آنتی استاتیک در این مرحله، موجب طولانی تر شدن اثر مستربچ می شود.
حل کردن مستربچ مذکور در حلال
در برخی موارد در ابتدا مستربچ را در یک حلال مناسب حل می کنند و سپس آن مخلوط را روی سطح جسم می پاشند یا قطعه مورد نظر را درون محلول مستربچ غوطه ور می کنند. طریقه افزودن حلال مستربچ بستگی به فرایند تولید و نوع محصول دارد.
تأثیرگذاری دراز مدت
در تقسیم بندی افزودن مستربچ، در برخی مواقع مقابله با بار الکتریکی باید در دراز مدت و در هنگام انبار کردن قطعه صورت گیرد که در این صورت مستربچ را به گونه ای می افزایند که اثر طولانی مدت داشته باشد.
تأثیرگذاری کوتاه مدت
در برخی موارد مقابله با بار الکتریکی صرفا پس از فرایند اکستروژن و جمع آوری محصول لازم است. بنابراین به تأثیرگذاری دراز مدت آنتی استاتیک نیازی نیست.
اثر هم افزایی
ترکیب اثر دراز مدت و کوتاه مدت مستربچ افزودنی آنتی استاتیک در اکثر مواد مورد استفاده قرار می گیرد که به آن اثر «هم افزایی» گفته می شود.
چه عواملی بر بازده مستربچ آنتی استاتیک موثر است؟
عوامل گوناگونی بر بازده مستربچ آنتی استاتیک موثر است که عبارتند از:
رطوبت موجود در هوا
یکی از عوامل موثر بر بازده آنتی استاتیک، رطوبت موجود در هوا است. رطوبت هوا در این میان اثرگذاری مثبتی دارد. یعنی هر چه میزان رطوبت کمتر باشد، اثر آنتی استاتیک ها کمتر و هر چه میزان رطوبت افزایش یابد، اثرگذاری مستربچ نیز بیشتر می شود.
فرایندهای تکمیلی
فرایندهای تکمیلی روی اجسام و محصولات پلاستیکی مهاجرت مولکول های مستربچ را روی سطح محصولات مورد نظر کاهش می دهد.
سایر افزودنی ها
افزودنی هایی نظیر : رنگدانه ها و پرکننده های غیر معدنی موجب جذب بیشتر مولکول های مستربچ آنتی استاتیک روی سطح محصولات می شود و به این ترتیب جذب بیشتر مولکول های آنتی استاتیک، مهاجرت آنها را به سطح پلاستیک کاهش می دهد.
مزیت های کاربرد مستربچ آنتی استاتیک
کاربرد مستربچ آنتی استاتیک در قطعات و محصولات گوناگون دارای مزایای مختلفی است که برخی از آنها عبارتند از:
- خطر احتمالی آتش سوزی در هنگام تولید محصول و پس از آن از بین می رود.
- گرد و غبار و انواع آلودگی از قبیل مو روی سطوح محصول نمی نشیند.
- فرایند تولید سهولت می یابد.
- از خطرات احتمالی ناشی از بار الکتریکی جلوگیری می شود.
- استفاده از محصولات مورد نظر آسان تر و بهینه تر می گردد.
- بار الکتریکی تخلیه می شود.
- محصولات پلاستیکی به رسانای خفیف تبدیل می شوند.
مستربچ آنتی استاتیک به چه محصولاتی افزوده می شود؟
مستربچ افزودنی آنتی استاتیک برای محصولات گوناگونی مورد استفاده قرار می گیرد و کاربردهای بسیاری دارد که برخی از این محصولات عبارتند از : قطعات الکتریکی و الکترونیکی، مخازن دورانی، لوازم آشپزخانه، اسباب بازی و فیلم های بسته بندی شده.
مستربچ افزودنی آنتی استاتیک یکی از آمیزه های مفید و پرکاربرد در صنعت است که مزایای بسیاری دارد. با افزودن آنتی استاتیک به محصول، بار الکتریکی آن تخلیه شده و فرایند تولید محصول آسان می شود. حالت رسانای خفیفی در محصولات ایجاد شده و آتش سوزی ناشی از جرقه الکتریسیته از بین می رود. از این مستربچ در محصولاتی مانند: لوازم آشپزخانه، قطعات الکتریکی و الکترونیکی، مخازن دورانی و همینطور فیلم های بسته بندی شده.