کربنات چیست و چه کاربردی دارد؟

نمکِ کربنیک اسید را کربنات می‌خوانند؛ ترکیبی که در آن یون کربنات و یون پولیاتمیک تلفیق شده‌اند. فرمول شیمیایی کربنات به صورت (H2CO3) است. همچنین، به نمک آلی کربنات، یک ترکیب ارگانیت از گروه کربنات، نیز کربنات می‌گویند. در زمین‌شناسی و معدن شناسی، از کربنات به عنوان اصطلاحی واحد برای کربنات معدنی و سنگ کربنات استفاده می‌شود. ترکیباتی چون کربنات کلسیم و کربنات سدیم در ساخت و ساز و صنایع کاشی، کاغذسازی و …، کاربرد دارند.

کربنات انواع خوراکی هم دارد و در زندگی روزمره ما، و در قالب غذاهای مختلف، استفاده می‌شود. نوع نمکی آن، کربنات سدیم، ماده‌ای با خاصیت قلیایی است که در محصولات مختلفی چون تولید کیک، و تولید کرم‌های پوستی از آن بهره برده می‌شود.

کربنات در قسمت‌های مختلف زمین و به صورت طبیعی موجود است. به عنوان مثال، کربنات کلسیم یک ماده خوراکی و افزودنی است که در پوسته کوه‌های خاصی به وجود می‌آید. مواد حاوی کربنات ترکیباتی عالی برای ارتقای سطح مواد معدنی موجود در بدن هستند. برای اطلاع از مستربچ روی ان کلیک کنید.

کاربرد کربنات چیست؟

کاربرد اصلی کربنات در تولید مواد خام برای فرایند‌های تولیدی در صنایع مختلف است. به طور ویژه، در تولید دارو، تولید شیشه، صنعت کاغذ، سدیم شیمیایی و تولید صابون و مواد شوینده، از کربنات‌ها استفاده می‌کنند. همچنین، کاربرد کربنات در صنعت تصفیه آب بسیار چشم‌گیر است و این ماده از عناصر اصلی میکروب‌زدایی به حساب می‌آید.

کربنات‌ها ساختارهای اصلی تشکیل دهنده صدف‌های دریایی و اسکلت‌های مرجانی هستند. بنابراین، این مواد نقشی حیاتی در بقای اکوسیستم‌های دریایی دارند. کاربرد کربنات در صنعت زمانی جلوه می‌کند که به ترکیب این مواد با عناصر دیگر بپردازیم. تولید محصولات ساختمانی و صنعتی در مقیاس‌های کوچک و بزرگ مستلزم بهره‌گیری از کربنات است.

پودر کربنات چیست؟

پودر کربنات درصنایع غذایی کاربرد بسیار زیادی دارد. نمونه بارز و آشنای آن جوش شیرین است که در تولید انواع نان‌ها و کیک‌ها به کار بسته می‌شود. همچنین، از این ماده برای تولید گچ ساختمان و گچ‌های تحریر نیز استفاده می‌شود. کاربر پودر کربنات در صنعت تولید کاشی و سفال از سال‌ها بر صنعتگران روشن بوده است.

پودر کربنات را از طریق استخراج معدن‌های زیر زمینی یا روی سطح، و از زمین‌ها با خواص معدنی خاص، استخراج می‌کنند. خاصیت جالب محصولات تولید شده با پودر کربنات، ماندگاری و حفظ حداکثری خواص آنهاست. به گچ‌های تحریری که در دبستان از آنها استفاده می‌کردید فکر کنید، سال‌ها خاصیت خود را حفظ می‌کردند و تنها به جایی خشک نیاز بود تا همیشه گچی کاربردی و سخت داشته باشید.

کربنات خوراکی چیست؟

کربنات خوراکی به ترکیب شیمیایی و قابل مصرف در مواد غذایی گفته می‌شود که از ترکیب با CO3 تولید شده‌اند. ترکیباتی مانند کربنات کلسیم و کربنات سدیم که به شکل‌های مختلف و در قالب اجزای مواد خوراکی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

کربنات خوراکی سدیم و کلسیم از بارزترین انواع این ترکیبات هستند. هر دوی این محصولات منابعی غنی از مواد معدنی هستند که در قالب نمک، افزودنی به نان‌ها و شیرینی‌ها، داروهای مختلف و …، توسط مردم مصرف می‌شوند.

هیدروژن کربنات

هیدروژن کربنات اسم علمی جوش شیرین است. یک ترکیب بی بو و بی‌طعم با خاصیت بازی، که به صورت پودر جوش شیرین در صنایع غذایی و تولید شوینده‌های مختلف، استفاده می‌شود. این پودر بلورین بسیار جاذب است و برای متخلخل کردن خمیر استفاده می‌شود.

پودر کربنات رفتاری دوگانه در آب دارد، یعنی همزمان می‌تواند هم اسید باشد هم باز. بگینگ‌پودر محصول دیگری است که در تولید آن از پودر کربنات استفاده شده است. پودر کربنات به طور‌ ویژه در تولید محصولات شیمیایی کاربرد دارد. نوشابه‌های گازدار محصولات دیگری هستند که از قابلیت‌های اسیدی و تحریکِ گیرنده‌های چشایی، از این کربنات بهره می‌برند.

پودر کربنات همچنین، در صنعت نساجی و در فرایند تولید نخ‌های پشمی و ابریشمی استفاده می‌شوند. مورد دیگر، تولید محصولات بهداشتی مثل کرم‌های ضد آفتاب  است. در نهایت، از پودر کربنات برای تولید مواد غذایی دام و طیور  و حفظ سلامت تغذیه‌ای حیوانات، بهره برده می‌شود.

سدیم کربنات

سدیم کربنات یک ترکیب معدنی است که به عنوان پایه در تولید مواد دیگر استفاده می‌شود. از سدیم کربنات با نام‌های دیگری چون خاکستر سودا یا سودای مخصوص شستشو نیز یاد می‌شود. ترکیب شیمیایی سدیم کربنات  به صورت Na2CO3 است، و شکلی کریستالی دارد.

سدیم کربنات به صورت طبیعی و به شکل مواد معدنی، نمک خشک شده، در مناطق خاصی از زمین یافت می‌شود. در روش غیرطبیعی تولید آن از واکنش آمونیا با سدیم بای‌کربنات و گرمایش ماده حاصل در جهت تولید سدیم کربنات، استفاده می‌شود. 

این نوع کربنات، به شکل جامد پایدار است، اما شدیدا رطوبت گیر است و به راحتی در آب حل می‌شود.  خاصیت اسیدی ضعیفی دارد و پایه قوی آن هیدروکسید سدیم است. 

خرید اسید کربنات

اسید کربنات یا آب کربنیک، ماده‌ای است که در تولید نوشابه‌های گازدار عنصر اصلی است. این ماده، علاوه بر کاربرد در تولید نوشیدنی‌های گازدار، در تولید داروهای مختلف نیز استفاده می‌شود. اسید کربنات ماده اصلی تولید کربنات سدیم نیز هست، در واقع از واکنش کلرید سدیم با اسید کربنات، کربنات سدیم حاصل می‌شود.

فرمول این ماده به صورت H2CO3 است، که با تحت فشار قرار دادن گاز کربنیک و عبور آن از تونل‌های آبی ، تولید می‌شود. خرید اسید کربنات یک فرایند تخصصی است که باید توسط متخصصان شیمی و صنایع مرتبط با آن انجام بگیرد. در انتهای مقاله، نحوه دریافت مشاوره خرید اسید کربنات را به شما توضیح خواهیم داد. شایان ذکر است که، قیمت این محصول متناظر است با کیفیتی که با آن تولید شده است. به هیچ وجه، و به‌صرف هزینه پائین، و گاها غیرمنطقیِ، محصولات شیمیایی این‌چنین، اقدام به خرید محصولات بی‌کیفیت نکنید. 

یون کربنات

یون کربنات یک آنیون چند اتمی با فرمول شیمیایی CO32- است. از یک اتم کربن تشکیل شده است که توسط سه اتم اکسیژن احاطه شده است و ساختار مثلثی مسطحی دارد. یون کربنات یک باز ضعیف است و می تواند با اسیدها برای تشکیل نمک های کربنات واکنش دهد.

یون کربنات در طبیعت یافت می شود و در بسیاری از مواد معدنی مانند سنگ آهک و دولومیت وجود دارد. همچنین در آب دریا و آب های زیرزمینی یافت می شود. یون کربنات برای زندگی ضروری است و در بسیاری از فرآیندهای بیولوژیکی از جمله فتوسنتز و تنفس سلولی نقش دارد.

یون کربنات کاربردهای صنعتی زیادی نیز دارد. از آن در تولید شیشه، سیمان و کاغذ استفاده می شود. همچنین در تصفیه آب و فاضلاب و به عنوان عامل باز در مواد شوینده استفاده می شود.

اثرات سلامتی یون کربنات

یون کربنات در صورت بلعیدن یا استنشاق مضر است. می تواند باعث تحریک چشم، بینی و گلو شود. همچنین می تواند باعث سرفه، تنگی نفس و درد قفسه سینه شود. در صورت تماس با یون کربنات، مهم است که فوراً با آب شستشو دهید و به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.

اقدامات احتیاطی برای یون کربنات

یون کربنات باید در مکانی خنک و خشک نگهداری شود. باید دور از گرما، نور خورشید و مواد ناسازگار نگهداری شود. هنگام کار با یون کربنات، مهم است که از عینک، دستکش و لباس محافظ استفاده کنید.